Spis treści:

I. Wprowadzenie

   I.1. Metodologia prowadzenia prac nad Strategią rozwoju Biblioteki

   I.2. Założenia przyjęte w Strategii

II. Informacje o Bibliotece Publicznej m.st. Warszawy

   II.1. Aktualne podstawy prawne funkcjonowania Biblioteki

   II.2. Struktura organizacyjna Biblioteki

   II.3. Historia Biblioteki

III.  Zwięzła diagnoza obecnego stanu funkcjonowania Biblioteki (z wykorzystaniem analizy SWOT)

   III.1. Zmiany otoczenia Biblioteki – zasadnicze trendy

   III.2. Usługi Biblioteki

   III.3. Zbiory i ranga Biblioteki

   III.4. Budżet Biblioteki

   III.5. Przebudowa i rozbudowa Biblioteki

   III.6. Analiza SWOT Biblioteki

   III.6.1. Mocne strony Biblioteki

   III.6.2. Słabe strony Biblioteki

   III.6.3. Szanse dla Biblioteki

   III.6.4. Zagrożenia dla Biblioteki

IV. Wizja rozwoju Biblioteki

   IV.1. Wizja i misja Biblioteki

   IV.2. Cele strategiczne rozwoju Biblioteki na lata 2011-2015

   IV.3. Struktura celów w Strategii rozwoju Biblioteki na lata 2011-2015

 

I. Wprowadzenie

I.1. Metodologia prowadzenia prac nad Strategią rozwoju Biblioteki

Bezpośrednim impulsem do podjęcia prac nad Strategią rozwoju Biblioteki było przystąpienie Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy – Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego do polsko-norweskiego projektu „Biblioteki w społeczeństwie wiedzy – strategie dla przyszłości”,prowadzonego przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego w ramach Funduszu Wymiany Kulturalnej (do projektu przystąpiły wszystkie wojewódzkie biblioteki publiczne w Polsce). Elementem programu był cykl trzydniowych warsztatów dotyczących budowania strategii dla instytucji kultury. Od marca do października 2010 r. odbyły się cztery spotkania prowadzone przez moderatora p. Piotra Szczęsnego oraz wizyta studyjna w bibliotekach norweskich, której celem była wymiana „dobrych praktyk” w zakresie zarządzania kulturą  i budowania strategii bibliotek (wrzesień 2010 r.).

Należy tu wyraźnie zaznaczyć, że przygotowana Strategia jest rezultatem konsultacji z całym zespołem pracowniczym. Z inicjatywy osób uczestniczących w warsztatach (Katarzyna Materska, Małgorzata Zonik, Agnieszka Strojek) zorganizowano spotkania z kierownikami działów Biblioteki, na których wyjaśniono celowość i istotę prac nad tworzeniem strategii, a następnie włączono pracowników do formułowania wizji i misji Biblioteki oraz określania kolejno celów strategicznych i szczegółowych. Dodatkowy materiał do prac nad Strategią stanowiły wyniki ankiety przeprowadzonej wśród czytelników w czerwcu 2010 r. (przeanalizowano 300 ankiet). Aby zapewnić możliwie pełny udział wszystkich pracowników w tworzeniu przedmiotowego dokumentu, na Forum Pracowników Biblioteki na Koszykowej (forum.koszykowa.pl) dostępne były kolejne wersje powstającej Strategii. Zgłaszane przez pracowników propozycje, poprawki i nowe pomysły wprowadzano sukcesywnie do tekstu powstającego dokumentu. Z uwagi na wielość napływającego materiału do trzech wymienionych wyżej osób dołączyły kolejne i w ten sposób został powołany Zespół do spraw Strategii (łącznie 8 osób). Wstępną wersję Strategii wypracowano podczas debat w trakcie kilku spotkań Zespołu. Poddana ona została pod dyskusję na zebraniu kierowników działów (listopad 2010 r.), a następnie – z uwzględnieniem proponowanych poprawek – przekazana członkom Dyrekcji Biblioteki.

Strategię opracował Zespół w składzie:
Katarzyna Materska, Małgorzata Zonik, Agnieszka Strojek, Anna Janowska, Ewa Markiewicz, Anna Babula, Wioletta Guzek, Malwina Tomala.

Konsultacja  w ramach Projektu:
Piotr Szczęsny

I.2. Założenia przyjęte w Strategii

Wyjaśnienia wymagają założenia przyjęte w Strategii.

Zakres prac proponowanych do realizacji jest bardzo rozległy. Duża liczba zgłoszonych propozycji sprawiła, że pogrupowano je w ponad 20 dużych projektów i  przyporządkowano celom strategicznym i szczegółowym. Wyszczególnione duże projekty są de facto zbiorem licznych drobniejszych projektów, zgłaszanych przez poszczególne działy Biblioteki. Zamieszczony przy każdym projekcie zakres działań, kierunkuje jedynie ich podejmowanie w jakimś większym obszarze. Rozpisanie wszystkich szczegółowych projektów (w układzie: projekt – wskaźniki realizacji – termin – odpowiedzialni – partnerzy –  budżet) nastąpi w kolejnej fazie prac nad Strategią i pod kierownictwem koordynatora dużego projektu.

Realizacja znacznej części projektów rozpocznie się w roku 2011 (jeśli przewidziano późniejszy termin ich wprowadzenia, zaznaczono to w Strategii).

Istotny kontekst i wyznacznik treści Strategii Biblioteki stanowią zachodzące wokół bibliotek zmiany, wymienione w punkcie III.1. Zmiany otoczenia Biblioteki. Naszkicowano w nim zasadnicze trendy, zmieniające się wymagania i oczekiwania wobec tych instytucji kultury.

II. Informacje o Bibliotece

 

II.1. Aktualne podstawy prawne funkcjonowania Biblioteki

Funkcjonowanie Biblioteki, jej cele i zadania, regulują w dużej mierze obowiązujące akty prawne. Pełnione funkcje wynikają także z podległości formalnych.

Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego jest samorządową instytucją kultury, podlegającą Samorządowi Województwa Mazowieckiego. Nadzór nad Biblioteką sprawuje Zarząd Województwa. Biblioteka posiada osobowość prawną i jest wpisana do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Samorząd Województwa Mazowieckiego pod numerem RIK/7/99.

Siedzibą Biblioteki jest miasto stołeczne Warszawa, a terenem jej działania województwo mazowieckie.

Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego działa na podstawie:

1) Ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 z późn. zm.);

2) Ustawy o bibliotekach z dnia 27 czerwca 1997 r. (Dz.U. Nr 85, poz. 539 z późn. zm.);

3) Rozporządzenia Ministra Kultury i Sztuki z dnia 19 marca 1998 r. w sprawie zasad i trybu zaliczania bibliotek do bibliotek naukowych oraz ustalania ich wykazu (Dz.U. Nr 44, poz. 269);

4) Rozporządzenia Ministra Kultury i Sztuki z dnia 24 listopada 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu bibliotek, których zasoby tworzą narodowy zasób biblioteczny, określenia organizacji tego zasobu oraz zasad i zakresu jego szczegółowej ochrony (Dz.U. Nr 1146, poz. 955),

5) Statutu Biblioteki. W Statucie wymienione są m.in. podstawowe cele i zadania Biblioteki oraz organy zarządzające i doradcze.

Od 1999 r. Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy jest biblioteką wojewódzką dla województwa mazowieckiego[1], a jej organizatorem jest Samorząd Województwa Mazowieckiego. Z racji pełnienia funkcji biblioteki wojewódzkiej Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy sprawuje nadzór nad blisko tysiącem placówek bibliotecznych oraz prawie dwoma i pół tysiącami pracowników działalności podstawowej. W tym zakresie Biblioteka wykonuje swoje zadania zgodnie z art. 20 Ustawy o bibliotekach.

Jednocześnie na mocy porozumienia, zawartego 29 czerwca 2000 r. między Zarządem Powiatu Warszawskiego i Zarządem Województwa Mazowieckiego, Biblioteka pełni funkcję biblioteki powiatowej dla miasta stołecznego Warszawy. W ramach porozumienia sprawuje nadzór merytoryczny nad siecią bibliotek w mieście, prowadzi szkolenia bibliotekarzy, organizuje przeglądy nowości (analiza rynku wydawniczego uwzględniająca potrzeby bibliotek publicznych, prezentacja i recenzowanie nowości wydawniczych) oraz  imprezy dla środowiska bibliotekarskiego, a także służy pomocą w zakresie opracowywania zbiorów (dostarczanie opisów bibliograficznych książek). W dzielnicach Warszawy działają obecnie (dane za 2010 r.) 192 placówki biblioteczne, w których zatrudnionych jest 828 pracowników działalności podstawowej .

Przytoczone liczby dotyczące placówek bibliotecznych w Warszawie i na Mazowszu wskazują na ogrom prac koordynacyjno-organizatorskich, doradczych i szkoleniowych przypisanych Bibliotece Publicznej  m.st. Warszawy – Bibliotece Głównej Województwa Mazowieckiego.

Jako jedna z bibliotek warszawskich nasza książnica posiada status biblioteki naukowej.   Naszymi użytkownikami są głównie studenci i uczniowie szkół średnich, dlatego też jesteśmy naturalnym partnerem bibliotek uczelnianych, zarówno tych publicznych, jak i niepublicznych.

Biblioteka aktywnie uczestniczy we współtworzeniu Narodowego Uniwersalnego Katalogu Centralnego Bibliotek Naukowych i Akademickich NUKAT.  Współpraca ta obejmuje tworzenie rekordów bibliograficznych różnego rodzaju dokumentów, a także  opracowywanie rekordów wzorcowych.

Od 2003 roku Biblioteka jest członkiem europejskiego stowarzyszenia bibliotek naukowych LIBER (Ligue des Bibliothèques Européennes de Recherche – Association of European Research Libraries).

Powyższe dane dokumentują ważne zadania wyznaczane Bibliotece w różnych wymiarach: na poziomie miasta stołecznego Warszawy, województwa mazowieckiego i kraju. Biblioteka ma ambicje podejmowania współpracy nie tylko z bibliotekami publicznymi, ale także z naukowymi, uczelnianymi i pedagogicznymi.

Działania na niwie międzynarodowej wyszczególnione zostaną w punkcie V.2.2. Strategii Koszykowa w świecie.

II.2. Struktura organizacyjna Biblioteki

Szczegółowe zasady struktury organizacyjnej Biblioteki określa Regulamin Organizacyjny  Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy – Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego – Załącznik do Zarządzenia nr 29/2009 Dyrektora Biblioteki z dnia 10 grudnia 2009 r.

(zob. także schemat organizacyjny).

II.3. Historia Biblioteki

Na początku XX wieku w prężnie rozwijającej się Warszawie nie było biblioteki publicznej o statusie naukowym. Konieczność powołania takiej placówki odczuwali liczni działacze oświatowi: S. Dickstein, St. Krzemiński, L. Krzywicki, St. Leszczyński, St. Michalski, R. Radziwiłłowicz, J. Sawicka, Wł. Smoleński, S. Smolikowski i S. Żeromski. Założyli zatem w 1906 r. Towarzystwo Biblioteki Publicznej, które przejęło, funkcjonującą przy ulicy Żurawiej 41, Czytelnię Naukową. Po kilku miesiącach przeniesiono ją do wynajętych pomieszczeń w kamienicy przy ulicy Rysiej 1, a jej zbiory stały się zalążkiem powstałej w 1907 r. Biblioteki Publicznej. Działalność placówki finansowana była ze składek członkowskich Towarzystwa, opłat od czytelników oraz dotacji osób prywatnych. Księgozbiór zasilały liczne dary księgarzy, wydawców i osób prywatnych, wśród których warto wymienić cenne darowizny Bolesława Prusa, Zygmunta Glogera czy Adama Wiślickiego, założyciela „Przeglądu Tygodniowego”.

Dzięki fundacji Eugenii Kierbedziowej, córki słynnego konstruktora stalowych mostów, w roku 1914  placówka uzyskała własną siedzibę przy ulicy Koszykowej 26, gdzie znajduje się po dziś dzień. Gmach Biblioteki zaprojektował wybitny architekt modernizmu Jan Fryderyk Heurich, syn (1873-1925)[2]. Jego projekt proponował niezwykle nowoczesne, jak na owe czasy, rozwiązania architektoniczne: harmonijnie łączył estetykę gmachu z jego funkcjonalnością. Wnętrza wyposażone zostały również ze środków Eugenii Kierbedziowej. Część sprzętów zaprojektowała sama fundatorka. Za całokształt swojej działalności społecznej w kwietniu 1929 r. otrzymała tytuł Honorowego Obywatela Warszawy.

W 1913 r. dyrektorem Biblioteki został Faustyn Czerwijowski (1873-1944), który kierował placówką do roku 1937. Był wybitnym intelektualistą i społecznikiem, a jego działalność miała fundamentalne znaczenie dla bibliotekarstwa polskiego. Ważnym wydarzeniem w historii placówki było uzyskanie od 1 stycznia 1917 r. prawa do egzemplarza obowiązkowego z terenu Generalnego Gubernatorstwa, potwierdzone następnie przez władze niepodległej Polski w 1919 i rozszerzone w 1927 r. Prawo to zapewniało Bibliotece stały i systematyczny przyrost zbiorów w języku polskim[3].

Po odzyskaniu niepodległości stołeczna Biblioteka borykała się z problemami finansowymi. Konieczność zapewnienia jej stałego dochodu była powodem decyzji  Towarzystwa Biblioteki Publicznej o przekazaniu placówki wraz z majątkiem samorządowi stolicy (19 kwietnia1928 r.). Dzięki temu już w następnym roku można było powołać Roczną Szkołę Bibliotekarską, która zapewniła wykwalifikowaną kadrę dla wielu placówek bibliotecznych, również poza Warszawą. Jednocześnie wznowiono działalność wydawniczą. Założone w 1929 r. czasopismo „Biuletyn Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy”, które w 1934 r. zmieniło tytuł na „Bibliotekarz”, wydawane jest do dziś. U schyłku dwudziestolecia międzywojennego Biblioteka na Koszykowej, oprócz swojej głównej siedziby, posiadała 5 filii dzielnicowych, 34 wypożyczalnie, z których jedna – co warto podkreślić – przeznaczona była dla osób niewidomych oraz 16 czytelni dziecięcych. Zbiory Biblioteki Głównej sięgały wówczas 500 tys. woluminów.

W czasie pożaru budynku magazynu i przyległych oficyn  w styczniu 1945 r. spłonęło ponad 300 tys. woluminów, ponad 100 tys. zostało wywiezionych. Z wojennej pożogi ocalała około 1/5 księgozbioru.

Swoją powojenną działalność placówka rozpoczęła 26 maja 1945 r.  Dzięki zakupom, darom oraz wymianie międzybibliotecznej odbudowywano zniszczony księgozbiór. Przyznane ponownie w 1946 r. prawo do egzemplarza obowiązkowego zapewniło Bibliotece stały napływ publikacji. Jednocześnie przywrócono sprawdzony system organizacji sieci bibliotek miejskich.

Zakres prac inwestycyjno-remontowych i stopień ich realizacji na przestrzeni 90 lat był uzależniony od możliwości finansowych Biblioteki, ale rzeczywiste potrzeby z reguły je przerastały. Z większych inwestycji tylko realizacja projektów budowy i rozbudowy z 1914 i 1938 r. trwała stosunkowo krótko.

Od 1945 r., mimo rozumienia potrzeby rozbudowy Biblioteki i zatwierdzania przez władze kolejnych jej planów, inwestycji tych nie udawało się sfinalizować. Niektóre realizowane były częściowo lub ich realizacja przeciągała się w czasie z powodu braku środków finansowych. W 1949 r.  postawiono szkielet dziesięciokondygnacyjnego magazynu, będącego częścią niezrealizowanego projektu rozbudowy Biblioteki autorstwa prof. Edgara Norwertha. Budowę budynku ukończono dopiero w latach 1953-1954. W kolejnych latach permanentnie prowadzono remonty niemal wszystkich instalacji, urządzeń i poszczególnych fragmentów budynków. W roku 1968, po ośmiu latach od ostatecznego zatwierdzenia projektu (1959 r.), rozpoczęto budowę gmachu tzw. plomby. W 1973 r. nastąpiło jego uroczyste otwarcie. Jednak już w 1979 r. znacznie pogorszyły się warunki funkcjonowania Biblioteki, gdyż na mocy nakazu administracyjnego zamknięto gmach „Kierbedzia”. Remont kapitalny tej zabytkowej części Biblioteki przeprowadzono dopiero w latach 1987-1991.

Warto podkreślić, że żadna z przeprowadzonych dotąd inwestycji nie rozwiązywała problemów Biblioteki (nie poprawiała znacząco ani warunków pracy czytelników, ani warunków przechowywania zbiorów). Od czasów projektu prof. Norwertha, nie było inwestycji, która przeorganizowałaby kompleksowo przestrzeń Biblioteki w taki sposób, by znieść bariery komunikacyjne i zapewnić czytelnikom swobodny dostęp do każdej książki.

W latach 2005-2006, z okazji stulecia placówki, ze środków województwa mazowieckiego przeprowadzono restaurację zabytkowego gmachu im. Stanisławów Kierbedziów. 

 

III.  Zwięzła diagnoza obecnego stanu funkcjonowania Biblioteki (z  wykorzystaniem analizy SWOT)

III.1. Zmiany otoczenia Biblioteki – zasadnicze trendy

Wiek XXI jest okresem przyspieszonych zmian cywilizacyjnych, kulturowych i technologicznych. Zmiany te zachodzą na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i międzynarodowym (globalnym). Biblioteki – podobnie jak szereg innych instytucji kultury – stają w obliczu poważnych wyzwań zmierzających do sprostania wymaganiom zmieniającego się społeczeństwa. Nowe oczekiwania wiążą się z wprowadzaniem nowych technologii, znaczącym przyrostem informacji, nowymi wymaganiami formalnymi organizatorów. Za najbardziej widoczne trendy w obszarze działania bibliotek przyjmuje się: cyfryzację i digitalizację treści, usługi on-line (często sieciowe i zindywidualizowane, nawet mobilne), wzrost znaczenia edukacji permanentnej na każdym poziomie czy wreszcie wielokulturowość.

Patrząc na biblioteki poprzez pryzmat globalizacji, wyraźnie widać, że przepływ informacji odbywa się swobodnie ponad granicami państw. Stąd też bierze się potrzeba zapewnienia łatwego dostępu on-line do bibliotek, ich zasobów i usług (w tym usług mobilnych, umożliwiających korzystanie ze źródeł niezależnie od przemieszczania się ich użytkowników).

W poszczególnych krajach akcentuje się potrzebę budowania społeczeństwa informacyjnego. Stąd w bibliotekach ważna staje się promocja wiedzy na wszystkich szczeblach edukacji, pobudzanie czytelnictwa, propagowanie dobrej literatury, zapewnienie dostępu do rozproszonych zasobów cyfrowych, nacisk na zdobywanie sprawności informacyjnych, w tym umiejętności oceny i selekcji źródeł, zapobieganie i niwelowanie skutków wykluczenia informacyjnego (w tym cyfrowego), profesjonalna pomoc dla osób szukających informacji i uczących się, pośredniczenie w komunikacji społecznej i naukowej. W tym kontekście dostrzega się pilną potrzebę zwiększenia kooperacji bibliotek różnego typu, szczególnie w dziedzinie usług cyfrowych, oraz dialogu z decydentami, odpowiedzialnymi za politykę edukacyjną.

Biblioteka na Koszykowej aktywnie włączyła się w realizację dwóch krajowych projektów dla bibliotek: Programu Rozwoju Bibliotek (prowadzonego przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego) oraz Biblioteka+ (prowadzonego przez Instytut Książki). Realizowanie tych programów w wymiarze lokalnym oznacza potrzebę funkcjonowania biblioteki także jako miejsca ważnych i atrakcyjnych spotkań społeczności lokalnych oraz uczestników sektora edukacyjnego różnych szczebli. Misją bibliotek powinno być tworzenie przyjaznej przestrzeni do nauki, zdobywania wiedzy, inspirowania aktywności obywatelskiej oraz wspieranie każdego w jego rozwoju.

Powinnością bibliotek jest też dbałość o zachowanie dziedzictwa kulturowego, tak w wymiarze lokalnym (miasta i regionu), jak i rozumianym szerzej. Ochrona dóbr kultury oraz jej aktywne upowszechnianie powinno odbywać się z wykorzystaniem nowych mediów (także interaktywnych).

Wymienione działania docelowe wymagają aktywności i permanentnego podnoszenia kwalifikacji pracowników bibliotek w zakresie poszerzania oferty i jakości usług bibliotecznych, marketingu, wykorzystania nowych technologii, pracy z różnymi grupami użytkowników czy nowoczesnego zarządzania.

Nieodłącznym elementem aktywnego i efektywnego rozwoju instytucji bibliotecznych jest także potrzeba rozbudowy i ciągłej modernizacji ich fizycznej infrastruktury – tak lokalowej, jak i sprzętowej.

Biblioteka z wielką uwagą obserwuje wszystko to, co dotyczy bibliotekarstwa na Mazowszu. Żywotny problem stanowią dla bibliotek kwestie dotyczące wdrażania nowych technologii. Powinny one służyć zwiększeniu efektywności docierania do rozmaitych zasobów i informacji o nich, integracji sieci bibliotek publicznych oraz współdziałaniu bibliotek różnych typów. Dlatego też, jako biblioteka wojewódzka, stoimy na stanowisku, że oprogramowanie w skali województwa powinno być w miarę jednolite, by biblioteki powiatowe i gminne dokonały wyboru takiego programu komputerowego (zamiast programu MAK), który będzie wspierał i umożliwiał współpracę pomiędzy bibliotekami, eliminował konieczność dublowania czynności bibliotekarskich oraz dawał użytkownikom  możliwości szybkiego i nieskomplikowanego docierania do potrzebnych informacji zgromadzonych w wielu bibliotekach.

III.2. Usługi biblioteki

Usługi Biblioteki są ogólnodostępne i bezpłatne[1]. Zasady i warunki korzystania ze zbiorów określają regulaminy zatwierdzone przez Dyrektora Biblioteki.

Zgodnie z nakreślonymi trendami, w naszej książnicy systematycznie rozszerza się usługi biblioteczne, realizowane za pośrednictwem zintegrowanego systemu bibliotecznego ALEPH oraz sieci Internet. I tak np. usługa nazwana „Komputerowe zamawianie książek z Wypożyczalni" umożliwia zamawianie książek przez Internet z Katalogu Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy (http://www.koszykowa.pl/ALEPH/), zdalną kontrolę stanu indywidualnego konta czytelnika w Wypożyczalni, przesyłanie pocztą elektroniczną zawiadomień o zbliżającym się terminie zwrotu wypożyczonych książek oraz informacji o książkach zarezerwowanych, oczekujących na czytelnika. W roku 2009 wprowadzono możliwość zamawiania przez Internet książek z sygnaturami Z. i Skr. do Czytelni Głównej, Księgozbioru Podręcznego, Varsavianów i Czasopism. Trwają prace przygotowawcze związane z uruchomieniem nowego projektu wypożyczania literatury pięknej w Czytelni Głównej.

Zabiegaliśmy i zabiegamy o rozszerzanie naszej oferty w zakresie udostępniania regionalnych, krajowych i zagranicznych baz danych, tak bibliograficznych, jak i pełnotekstowych.

Wykorzystując możliwości komputerów oraz Internetu, działalność informacyjną kierujemy do wszystkich zainteresowanych czytelników. W ramach projektu MSIB chcemy zaoferować użytkownikom możliwość jednoczesnego przeszukiwania zasobów wszystkich bibliotek Mazowsza za pomocą jednej metawyszukiwarki (MetaLib).

III.3 Zbiory i ranga Biblioteki

Księgozbiór Biblioteki ma uniwersalny charakter i obejmuje wszystkie dziedziny wiedzy. Tworzą go wydawnictwa polskie i wybrane obcojęzyczne. Głównym źródłem wpływu nowych wydawnictw jest egzemplarz obowiązkowy. Zbiory uzupełniane są dzięki zakupom, darom i wymianie międzybibliotecznej. W sposób systematyczny dąży się do osiągnięcia kompletności zbiorów, czemu służy pozyskiwanie brakujących publikacji powojennych oraz powiększanie zasobów o druki starsze o trwałej wartości, szczególnie z zakresu humanistyki. Z końcem 2010 r. księgozbiór Biblioteki liczył ponad 1,5 mln wol./jedn.

Jako najstarsza warszawska biblioteka publiczna proponujemy czytelnikom cenne kolekcje, m.in. czasopisma warszawskie XIX w., prasę powstania warszawskiego, unikatowe druki poświęcone Warszawie. Od 1992 r. gromadzimy też bieżącą prasę lokalną i środowiskową, tworząc najbardziej reprezentatywny w tej dziedzinie zbiór w Warszawie.

Uwzględniając zachodzące zmiany nastawiamy się na  zwiększenie liczby  zasobów elektronicznych, służących edukacji, nauce i kulturalnej rozrywce.

Oprócz imponujących zbiorów, o dzisiejszej pozycji naszej instytucji świadczy ponad 227 tys. wypożyczeń i udostępnień (w 2010 r.) oraz ponad 27 tys. czytelników (ponad 175  tys. odwiedzin). Są to głównie  studenci, ale także uczniowie szkół warszawskich (od 13. roku życia) oraz inni mieszkańcy Warszawy i województwa. Odnotowujemy też blisko 340 tys. odwiedzin naszej strony internetowej z dostępem do katalogów on-line, tworzonych bibliografii i informacji o prowadzonej działalności. Warto również podkreślić, że zgodnie z wieloletnią tradycją naszej książnicy, prowadzimy nadzór merytoryczny nad siecią bibliotek publicznych w województwie mazowieckim, która obejmuje 989 placówek (2010 r.), ponad 14 milionów wypożyczeń i udostępnień  zbiorów dla ponad 950 tysięcy czytelników.

III.4. Budżet Biblioteki

Organizatorem Biblioteki jest Samorząd Województwa Mazowieckiego. Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. 1997 Nr 85, poz. 539) Samorząd zapewnia warunki działalności i rozwoju Biblioteki, odpowiadające jej zadaniom. W szczególności przekazuje środki finansowe na lokal, uposażenia pracowników, prowadzenie działalności bibliotecznej, zakup materiałów bibliotecznych oraz doskonalenie zawodowe. Budżet Biblioteki jest uchwalany na grudniowym posiedzeniu Sejmiku Województwa. W latach 2005-2009 środki przekazywane w ramach dotacji podmiotowej pozwalały realizować szereg zadań z zakresu upowszechniania kultury, dokonywać wymiany  sprzętu komputerowego, podejmować działania na rzecz bibliotek terenowych, a także   prowadzić najbardziej niezbędne prace remontowe.

Dotacja podmiotowa Biblioteki w latach 2005-2011 przedstawia się następująco:

Lp.	Rok	Wysokość dotacji
1.	2005	10 680 300
2.	2006	11 468 175
3.	2007	14 020 000
4.	2008	15 653 795
5.	2009	15 057 154
6.	2010	13 188 962
7.	2011	13 188 962

W wyniku trudności finansowych Mazowsza w 2010 r. nastąpiło znaczące pogorszenie sytuacji finansowej Biblioteki. Znalazło to swoje odbicie w kwotach bezwzględnych - zmniejszenie dotacji podmiotowej wynosiło 1 868 192 zł. Miało to kolosalny wpływ na realizację zadań statutowych Biblioteki. Niestety, obniżona dotacja utrzymana została w 2011 roku.

III.5. Przebudowa i rozbudowa Biblioteki

Biblioteka w 2005 r. przystąpiła do realizacji zadania o nazwie „Przebudowa i modernizacja Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego”. Zadanie to zostało wpisane do „Wieloletniego Programu Inwestycyjnego Samorządu Województwa Mazowieckiego”. 
W grudniu 2005 r. został rozpisany dwu-etapowy konkurs architektoniczny na przygotowanie dokumentacji projektowej. Decyzją sądu konkursowego zwycięzcą konkursu została pracownia architektoniczna „Bulanda, Mucha i Architekci”. Projekt przebudowy Biblioteki zakłada:

• połączenie budynków Biblioteki w jeden funkcjonalny organizm,
• podniesienie rangi zabytkowego budynku im. St. Kierbedziów w strukturze przyszłej Biblioteki,
• zmianę wizerunku fasady głównej od strony ul. Koszykowej,
• wydobycie wartościowych elementów zabytkowych układu przestrzennego, detalu architektonicznego,
• optymalizację ruchu czytelniczego, pracowników i książek w budynku,
• pełną dostępność dla osób niepełnosprawnych,
• włączenie istniejących dziedzińców wewnętrznych w strukturę funkcjonalną budynku.

Ze względu na znaczne koszty związane z kompleksową przebudową i modernizacją Biblioteki, zgodnie z sugestią Zarządu Województwa Mazowieckiego realizacja tej inwestycji została w dużym stopniu uzależniona od pozyskania dofinansowania unijnego.

W 2008 r. na konkurs ogłoszony przez Pana Bogdana Zdrojewskiego, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko Priorytetu XI „Kultura i dziedzictwo kulturowe” na składanie wniosków o dofinansowanie inwestycji z zakresu infrastruktury kultury o znaczeniu ponadregionalnym (działanie 11.2), Biblioteka zgłosiła projekt pn. „Rozbudowa i modernizacja Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego”. W dniu 4 lutego 2009 r. na opublikowanej liście projekt Biblioteki został wpisany na listę projektów indywidualnych ze statusem rezerwowy. W dniu 31 lipca 2009 roku projekt Biblioteki ponownie znalazł się na liście rezerwowej, tym razem na I miejscu z ewentualną kwotą dofinansowania 20 mln zł. Zgodnie z zasadami przyjętymi przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dniu 25 stycznia 2010 r. została podpisana pre-umowa nr 13/POIiŚ 11.2-11/2010

W 2010 roku w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego trwały prace nad kolejną aktualizacją list rankingowych programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”.

Ostateczna decyzja ma zostać podjęta w  połowie 2011 roku.

III.6. Analiza SWOT Biblioteki

III.6.1. Mocne strony Biblioteki

 

• największa biblioteka publiczna Warszawy, z ponad stuletnią tradycją;
• bogaty księgozbiór o charakterze uniwersalnym, budowany głównie dzięki egzemplarzowi obowiązkowemu i darom przez wiele dziesiątków lat;
• dobra lokalizacja w centrum Warszawy;
• czytelnie otwarte w soboty (9-17) i niedziele (9-14);
• możliwość zamawiania książek przez Internet;
• relatywnie krótki okres oczekiwania na książki z magazynu;
• profesjonalna kadra;
• aktywność naukowa, wydawnicza, edukacyjna i kulturalna (udział i współorganizowanie konferencji, sesji i warsztatów, przygotowywanie wystaw, promocji, spotkań tematycznych itp.);
• najstarsze i największe w Polsce Muzeum Książki Dziecięcej (jako dział Biblioteki);
• działalność instrukcyjno-metodyczna dla bibliotek województwa;
• umiejętność wykorzystywania środków pozabudżetowych.

 

 

III.6.2. Słabe strony Biblioteki

 

• mało komfortowa sytuacja lokalowa, ciasnota (m.in. brak odpowiedniej powierzchni magazynowej i wystawienniczej);
• skomplikowana, nieprzejrzysta dla czytelników lokalizacja poszczególnych działów Biblioteki, utrudniająca dotarcie do wybranej czytelni;
• zbyt słaba informacja wizualna;
• różne godziny pracy poszczególnych czytelń;
• niewystarczające wyposażenie techniczne (zbyt mało komputerów, kopiarek, szkodliwe oświetlenie jarzeniowe, brak klimatyzacji);
• brak zaplecza rekreacyjnego dla czytelników (kawiarenka, miejsca do odpoczynku);
• brak parkingu dla czytelników;
• zbyt wąska oferta wypożyczalni;
• brak atrakcyjnej oferty adresowanej do poszczególnych grup użytkowników;
• niepełne wykorzystanie potencjału zawodowego pracowników;
• mała aktywność niektórych struktur organizacyjnych;
• niewystarczający przepływ informacji w Bibliotece;
• brak mechanizmów motywowania bibliotekarzy.   

 

III.6.3. Szanse dla Biblioteki

 

• przebudowa Biblioteki na funkcjonalne i atrakcyjne centrum edukacji, informacji i kultury;
• współpraca z innymi bibliotekami, instytucjami kultury, wydawcami oraz innymi organizacjami i firmami;
• zainteresowanie władz samorządowych działalnością naszej instytucji oraz docenienie jej roli jako głównej książnicy Warszawy i województwa;
• włączenie Biblioteki do opracowywania strategii rozwoju miasta i regionu,
• wykorzystanie nowych technologii w usprawnianiu procesów komunikacyjno–informacyjnych;
• digitalizacja części zbiorów i udostępnianie ich w formie cyfrowej;
• różnicowanie źródeł finansowania Biblioteki, przy zachowaniu rosnącej dotacji organizatora;
• zmiana metod pracy – zwiększenie udziału metod projektowo-zadaniowych;
• wypracowanie i wdrożenie dalszych zmian w strukturze organizacyjnej i funkcjonowaniu Biblioteki;
• wypracowanie strategii promocji Biblioteki, także w różnych mediach;
• współpraca z bibliotekami zagranicznymi.

 

III.6.4.  Zagrożenia dla Biblioteki

 

• brak możliwości zrealizowania projektu przebudowy Biblioteki;
• utrata prawa do egzemplarza obowiązkowego;
• niski status zawodu bibliotekarza i biblioteki, Biblioteka jako nieatrakcyjny pracodawca;
• niedocenianie przez decydentów roli i zadań Biblioteki, niedostateczna świadomość jej znaczenia dla mieszkańców Warszawy i Mazowsza;
• niekorzystne dla nas decyzje strategiczne władz i urzędów;
• niedostateczny budżet na realizację zadań statutowych Biblioteki;
• stopniowy odpływ czytelników z Biblioteki;
• brak środków finansowych na stymulowanie permanentnej edukacji bibliotekarzy (kursy kierunkowe, uczestnictwo w konferencjach i wymiana doświadczeń)
  
  

IV. Wizja rozwoju Biblioteki

IV.1. Wizja i misja Biblioteki

 

WIZJA BIBLIOTEKI NA KOSZYKOWEJ

Biblioteka na Koszykowej – nowoczesne centrum edukacji, informacji i kultury wspierające aktywność w zdobywaniu wiedzy i informacji;  biblioteka znana w kraju; lider instytucji i środowisk bibliotekarskich na Mazowszu; placówka przyjazna i potrzebna mieszkańcom Warszawy i województwa

MISJA BIBLIOTEKI NA KOSZYKOWEJ

Aktywny udział w rozwijaniu społeczeństwa informacyjnego oraz życia naukowego, społecznego i kulturalnego stolicy. Rozbudzanie i zaspokajanie potrzeb edukacyjnych i informacyjnych, szczególnie mieszkańców Warszawy i województwa mazowieckiego oraz rozwijanie działań w zakresie ochrony dziedzictwa narodowego. Stymulowanie pozytywnych zmian w bibliotekach mazowieckich i krajowych.

IV.2. Cele strategiczne na lata 2011-2015

W trakcie prac nad Strategią określono następujące CELE STRATEGICZNE:

I.  ROZWIJANIE USŁUG INFORMACYJNYCH I EDUKACYJNYCH

II. BUDOWANIE WIELOSTRONNYCH RELACJI BIBLIOTEKI ZE ŚRODOWISKIEM LOKALNYM

 

III. DBAŁOŚĆ O ZACHOWANIE DZIEDZICTWA KULTUROWEGO DLA PRZYSZŁYCH POKOLEŃ

 

IV. PERMANENTNE PODNOSZENIE KWALIFIKACJI KADRY BIBLIOTEKI ORAZ STYMULOWANIE JEJ AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ

 

V. PODNOSZENIE ATRAKCYJNOŚCI I PRESTIŻU BIBLIOTEKI (KREOWANIE WIZERUNKU)

 

VI. MODERNIZACJA STRUKTURY I KULTURY ORGANIZACYJNEJ BIBLIOTEKI

 

VII. PRZEBUDOWA I MODERNIZACJA BIBLIOTEKI 

IV.3. Struktura celów w Strategii rozwoju Biblioteki na lata 2011-2015

 

 

 

CEL STRATEGICZNY I:  Rozwijanie usług informacyjnych i edukacyjnych

 

Cel szczegółowy I.1:  Stworzenie nowoczesnego centrum informacji i edukacji nieformalnej

Projekt I.1.1.

ZWIĘKSZAMY DOSTĘPNOŚĆ USŁUG
Zakres projektu:

Digitalizacja katalogu zeskanowanego (doskonalenie narzędzi informacyjno-wyszukiwawczych).

Unowocześnienie sieci Wi-Fi.

Informacja w języku angielskim o zasobach i usługach na stronie www Biblioteki.

Wypożyczanie literatury pięknej z Czytelni Głównej.

Wprowadzenie usług z wykorzystaniem urządzeń mobilnych.

Wspieranie kształcenia na odległość, wykorzystanie platformy e-learningowej.

Zdalny dostęp do zasobów elektronicznych Biblioteki (od 2012 r.).

Udostępnienie on-line Bibliografii czasopism warszawskich.

Uruchomienie multliwyszukiwarki dla zasobów bibliotek Warszawy i Mazowsza.

Projekt I.1.2.

MATURZYSTA W SPOŁECZEŃSTWIE INFORMACYJNYM

Zakres projektu:

Warsztaty – podnoszenie kompetencji informacyjnych maturzystów poprzez szkolenia dotyczące wyszukiwania informacji w źródłach elektronicznych, przygotowanie do prezentacji maturalnych z języka polskiego.

Portal edukacyjny dla maturzystów.

 

 

Cel szczegółowy I.2: Rozszerzenie dostępu do e-zasobów informacyjnych Biblioteki

Projekt I.2.1.

E-KOSZYKOWA

Zakres projektu:

Tworzenie specjalistycznych (dziedzinowych) przewodników po zasobach sieci w formie aktualizowanego na bieżąco zestawu linków, np. do czasopism, stron bibliotek na świecie, bibliotek cyfrowych, e-booków.

Przewodnik tematyczny po literaturze dla dzieci i młodzieży - Muzeum Książki Dziecięcej.

Wydawanie on-line Bibliografii z zakresu historii i krytyki literatury dla dzieci, bibliotekarstwa i czytelnictwa dziecięcego – Muzeum Książki Dziecięcej.

Stworzenie katalogu on-line starych druków - Dział Starych Druków i Rękopisów

Stworzenie bazy Ikonografia – Dział Sztuki.

Prowadzenie baz regionalnych – Bibliografia województwa mazowieckiego oraz  Bibliografia Warszawy i aglomeracji warszawskiej – udostępnianych on-line.

E-przejrzeniówki – transmitowane w Internecie przeglądy nowości wydawniczych organizowane przez Dział Instrukcyjno-Metodyczny oraz Dział Obsługi Sieci połączone z promocją książek, autorów, wydawnictw.

Cel szczegółowy I.3: Modernizacja technologii informacyjno-komunikacyjnej

Projekt I.3.1.

TECHNOLOGIA WSPIERA USŁUGI KOSZYKOWEJ

Zakres projektu:

Przygotowanie założeń, zakup i instalacja: oprogramowania dla niedowidzących,

oprogramowania do Czytelni Internetowej (programu do bezobsługowego Internetu);

odpowiedniej liczby sprzętu komputerowego umożliwiającego korzystanie z e-zasobów oraz digitalizację; przygotowanie założeń i implementacja rozwiązań z wykorzystaniem technologii mobilnej – Dział Automatyzacji.

Cel szczegółowy I.4:  Zapobieganie e-wykluczeniu informacyjnemu – podniesienie kompetencji informacyjnych grup szczególnie zagrożonych

Projekt I.4.1.

KOMPETENCJE INFORMACYJNE

Zakres projektu:

Wytypowanie grup szczególnie zagrożonych wykluczeniem.

Organizowanie szkoleń, kursów, podnoszenie kompetencji informacyjnych użytkowników (nt. obsługi komputera oraz skutecznego i efektywnego wyszukiwania informacji, ćwiczenia umiejętności oceny i selekcji informacji) – współpraca z organizacjami różnego typu.

Promocja oferty, np. warsztatów komputerowych dla seniorów  i innych potrzebujących.

Cel szczegółowy I.5: Dostosowanie oferty Biblioteki do potrzeb użytkowników

 

Projekt I.5.1.

FRONTEM DO CZYTELNIKA
Zakres projektu:

Systematyczne badanie oferty Biblioteki, poziomu świadczonych usług i stopnia ich wykorzystania – ankiety, wywiady, obserwacja zachowań i potrzeb użytkowników.

Analiza uwag zgłaszanych przez czytelników przez Internet.

Analiza wyników badań Biblioteki na Koszykowej także na tle badań ogólnopolskich i tendencji światowych.

CEL STRATEGICZNY II: BUDOWANIE WIELOSTRONNYCH RELACJI BIBLIOTEKI ZE ŚRODOWISKIEM LOKALNYM

 

 

Cel szczegółowy II.1: Integrowanie  środowiska lokalnego wokół wydarzeń kulturalnych i społecznych oraz inspirowanie współpracy w tym zakresie

Projekt II.1.1.

KULTURALNA KOSZYKOWA
Zakres projektu:

Organizowanie wystaw, spotkań autorskich, promocji książek. 
Wydawanie własnych publikacji.
Organizowanie Sesji Varsavianistycznych.
Z gazetą przy kawie – stworzenie „kącika” bieżącej prasy na parterze gmachu tzw. plomby.
Zakup profesjonalnego sprzętu wystawienniczego (m.in. gablot).
Konkurs fotograficzny dla młodzieży „Wydobądź piękno Koszykowej”.

Włączenie się do ogólnopolskiej akcji „Noc Muzeów”.

Cel szczegółowy II.2: Poszerzenie zasięgu działań Biblioteki – pełniejsze dotarcie do specjalnych grup docelowych

Projekt II.2.1.

PRZYCIĄGAMY WSZYSTKICH

Zakres projektu:

Organizowanie spotkań dla czytelników niewidzących i niedowidzących.

Utworzenie Uniwersytetu Trzeciego Wieku.
Kluby dyskusyjne dla młodzieży.
Warsztaty z książką dziecięcą.

Dyskusyjne Kluby Książki.

Włączenie do współpracy z Biblioteką organizacji społecznych i gospodarczych, np. instytucji samorządowych.
Uaktywnienie wolontariatu, np. w zakresie digitalizacji, podnoszenia kompetencji informatycznych czytelników.

Cel szczegółowy II.3: Biblioteka partnerem projektów kulturalnych i edukacyjnych w Warszawie i województwie

 

Projekt II.3.1.

KOSZYKOWA W PARTNERSTWIE

Zakres projektu:

Kontynuowanie dotychczasowej współpracy z instytucjami i organizacjami Mazowsza oraz podjęcie nowych kontaktów – stworzenie bazy potencjalnych partnerów.
Włączenie Biblioteki do nowych projektów, np. do strategii rozwoju kultury województwa mazowieckiego i promocji regionu.

Cel szczegółowy II.4: Wzmocnienie pozycji Koszykowej w środowisku naukowym (akademickim)

 

Projekt II.4.1.

WSPIERAMY ŚRODOWISKO AKADEMICKIE
Zakres projektu:

Współpraca naukowo-dydaktyczna z uczelniami mazowieckimi w zakresie tworzenia programów zajęć dla studentów w zakresie książki, czytelnictwa, bibliotekarstwa (np. Podyplomowe Studia Varsavianistyczne na Uniwersytecie Warszawskim; Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego).

Prowadzenie wspólnie z zainteresowanymi uczelniami studiów podyplomowych z zakresu informacji i bibliotekarstwa oraz wykorzystywanie najwyżej kwalifikowanych pracowników Biblioteki w charakterze wykładowców (np. studia podyplomowe prowadzone wspólnie z Akademią Humanistyczną w Pułtusku).

Wspieranie realizacji programów nauczania poprzez udostępnianie kolekcji specjalistycznych.

Działalność dydaktyczna na rzecz studentów wyższych uczelni  (Podyplomowe Studia Varsavianistyczne na Uniwersytecie Warszawskim; Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego); organizowanie wykładów i ćwiczeń dla grup studentów bibliotekoznawstwa, pedagogiki, polonistyki i sztuk pięknych w Muzeum Książki Dziecięcej.

Współpraca w ramach projektu Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie: NUKAT –Autostrada Informacji Cyfrowej (wzbogacanie centralnej informacji o zbiorach polskich bibliotek naukowych).

Praktyki studenckie.

Promocje książek naukowych, akademickich.

Bazy danych dla studentów, ludzi nauki.

Cel szczegółowy II.5: Integracja i współpraca środowiska bibliotekarskiego Warszawy i Mazowsza

Projekt II.5.1.

BIBLIOTEKARZE RAZEM

Zakres projektu:

Organizowanie spotkań w celu wymiany doświadczeń zawodowych bibliotekarzy, np. cykle „Dokąd zmierzają biblioteki?” oraz „Sylwetki ludzi książki”, przygotowywane we współpracy z Zarządem Okręgu Mazowieckiego SBP.

Współpraca z SBP i instytucjami edukacji bibliotekarskiej, np. ZEBID BN.
Staże zawodowe.

Współpraca z FRSI i Instytutem Książki przy realizacji programów PRB i Biblioteka+.

Kurs przysposobienia zawodowego.

Szkolenia i seminaria dla bibliotekarzy z Mazowsza zarówno związane z tradycyjnie rozumianym warsztatem bibliotekarskim, jak i umiejętnościami interpersonalnymi, pozyskiwaniem grantów i organizowaniem działalności bibliotek tak, aby nie były one tylko miejscami wypożyczania książek ale nowoczesnymi ośrodkami wiedzy, kultury i informacji.

Prezentacje nowości w zintegrowanych systemach bibliotecznych.

Badanie potrzeb bibliotekarzy Warszawy i województwa (przygotowywanie cyklicznego raportu).

Przeglądy nowości wydawniczych, spotkania z wydawcami, autorami.

Przygotowanie programu działalności instrukcyjno-metodycznej dla bibliotekarzy Warszawy i województwa.

Projekt II.5.2

Tworzenie spójnego systemu informacji bibliotek publicznych województwa mazowieckiego (MSIB).

Zakres projektu:

Integracja katalogów 142 mazowieckich bibliotek publicznych przy pomocy metawyszukiwarki MetaLib.

Budowa wspólnego katalogu bibliotek naukowych znajdujących się na terenie Mazowsza.

Zwiększenie dostępu do Internetu dla mieszkańców województwa mazowieckiego poprzez stworzenie 163 Bibliotecznych Publicznych Punktów dostępu do Internetu (PIAP).

Stworzenie w PIAP stanowisk multimedialnych umożliwiających korzystanie z zasobów multimedialnych takich jak: encyklopedie, słowniki, programy do nauki przedmiotów szkolnych oraz archiwów gazet, baz danych, itp.

Digitalizacja części zbiorów bibliotek włączonych w system MSIB.

Budowa serwisów informacyjnych przeznaczonych dla różnych kategorii użytkowników (np. dla maturzystów, seniorów, samorządowców, itp.).

Współpraca z bibliotekami naukowymi i uczelnianymi w zakresie organizowania konferencji, wystaw, spotkań itp.

 

Cel szczegółowy II.6: Biblioteka publiczna jako centrum aktywizacji społecznej i obywatelskiej oraz partner władz stołecznych i regionalnych

 

Projekt II.6.1.

OBYWATEL W BIBLIOTECE

Zakres projektu:

Szkolenie wybranych pracowników Biblioteki nt. informacji publicznej (udip, BIP, e-government).

Szkolenia z zakresu informacji publicznej i prawa dla użytkowników Biblioteki.

Wytypowanie instytucji do współpracy ® pozyskiwanie dokumentów.

Sporządzenie wykazu informacji publicznej w Bibliotece (w Dziale Varsavianów, Czytelni Czasopism, Czytelni Księgozbioru Podręcznej, Informatorium)

Stworzenie jednego adresowego wykazu BIP-ów różnych instytucji administracji samorządowej i rządowej działających na terenie Warszawy i Mazowsza.

Rozszerzenie dostępu do baz danych własnych i zewnętrznych, do dokumentów pełnotekstowych z zakresu prawa, nauk społecznych i ekonomicznych (np. baza Sejmu, książek i komentarzy prawniczych, e-czasopism i in.).

Informowanie o dostępie do usług publicznych on-line.

Spotkania władz samorządowych z mieszkańcami na terenie Biblioteki (wspieranie uczestnictwa obywateli w nowych formach rządzenia, np. poprzez dyskusje, debaty).

CEL STRATEGICZNY III: DBAŁOŚĆ O ZACHOWANIE DZIEDZICTWA KULTUROWEGO DLA PRZYSZŁYCH POKOLEŃ

 

Cel szczegółowy III.1: Zabezpieczanie zbiorów przed niszczeniem

Projekt III.1.1.

PROFILAKTYKA W ZAKRESIE OCHRONY ZBIORÓW

Zakres projektu:

Określenie kryteriów wyboru poszczególnych obiektów oraz

sporządzenie wykazów obiektów poddanych profilaktyce (opakowania ochronne,

odkwaszanie, odkażanie).

Pozyskiwanie środków finansowych.

Monitorowanie źródeł informacji o projektach, grantach itp.

Przygotowywanie wniosków o dofinansowanie.

Prowadzenie dokumentacji, rozliczanie projektów.

Projekt III.1.2.

KONSERWACJA WŁAŚCIWA NAJCENNIEJSZYCH OBIEKTÓW KOSZYKOWEJ

Zakres projektu:

Sporządzenie wykazów obiektów do konserwacji.

Sporządzenie (przekazanie do) wyceny tych obiektów.

Przygotowanie obiektów do przekazania konserwatorowi (opisanie, przygotowanie do transportu).

Określenie standardów przechowywania zbiorów po konserwacji.

Pozyskiwanie środków finansowych:

Monitorowanie źródeł informacji o projektach, grantach itp.

Przygotowywanie wniosków o dofinansowanie [w styczniu 2011 r. złożono wniosek w ramach projektu „Patriotyzm jutra” – konserwacja plakatów wojennych].

Prowadzenie dokumentacji, rozliczanie projektów.

Cel szczegółowy III.2: Digitalizacja jako forma ochrony i udostępniania zbiorów

Projekt III.2.1.

SKARBY KOSZYKOWEJ

Zakres projektu:

Określenie kryteriów wyboru poszczególnych obiektów do digitalizacji.

Opracowanie harmonogramu digitalizacji.

Weryfikacja wykazów obiektów przeznaczonych do digitalizacji.

Digitalizacja – przykładowo: Dział Bibliografii Czasopism Warszawskich: digitalizacja prasy Powstania Warszawskiego – 95 tytułów. Dział Varsavianów: digitalizacja okupacyjnych plakatów, obwieszczeń, zarządzeń; digitalizacja 60 listów czytelników kronik powstańczych do ich autora, Władysława Bartoszewskiego. Dział Sztuki, Rzemiosł Artystycznych i Kartografii: digitalizacja sztucznego albumu fotograficznego, zawierającego 80 portretów nauczycieli i uczennic Pensji L. Rudzkiej. Dział Starych Druków i Rękopisów: digitalizacja i konserwacja wybranych rękopisów ze spuścizny Bolesława Prusa.

Projekt III.2.2.

MAZOWIECKA BIBLIOTEKA CYFROWA (MBC)

Zakres projektu:

Utworzenie pracowni digitalizacji.

Utworzenie zespołu zajmującego się tworzeniem MBC – podział zadań.

Szkolenie pracowników w zakresie digitalizacji zbiorów.

Szkolenie pracowników w zakresie opracowania zbiorów w formacie Dublin Core na platformie Libra.

Budowa jednolitej platformy elektronicznej WWW.

Tworzenie i udostępnianie kopii (fotografie cyfrowe, skany) cennych zbiorów w celu ochrony oryginałów.

Administrowanie platformą dLibra.

Włączenie MBC do Federacji Bibliotek Cyfrowych.

Archiwizacja zasobów cyfrowych.

Pozyskiwanie środków finansowych na digitalizację zbiorów; monitorowanie źródeł informacji o projektach, grantach itp.; przygotowywanie wniosków o dofinansowanie; prowadzenie dokumentacji; rozliczanie projektów.

CEL STRATEGICZNY IV: Permanentne podnoszenie kwalifikacji kadry biblioteki oraz stymulowanie jej aktywności zawodowej

 

Cel szczegółowy IV.1: Zwiększenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez pracowników

 

Projekt IV.1.1.

BIBLIOTEKA JAKO ORGANIZACJA UCZĄCA SIĘ

Zakres projektu:

Monitorowanie szkoleń, konferencji organizowanych dla pracowników wraz z systemem powiadamiania.

Stworzenie programu rozwoju zawodowego pracowników (udział kadry w szkoleniach, warsztatach, konferencjach).

Motywowanie pracowników do podejmowania kształcenia na poziomie studiów wyższych, podyplomowych i doktoranckich z zakresu bibliotekoznawstwa i innych dziedzin ważnych z punktu widzenia funkcjonowania bibliotek.

Wymiana doświadczeń zdobytych podczas szkoleń i na konferencjach. Poszukiwanie rozwiązań najlepszych dla instytucji.

Organizowanie różnych form zdobywania wiedzy i umiejętności.

Aktywizacja pracowników w zakresie podejmowania badań i prezentowania dorobku naukowego.

Zapewnienie środków finansowych na realizację projektów.

CEL STRATEGICZNY V: podnoszenie atrakcyjności i prestiżu biblioteki (kreowanie wizerunku)

 

Cel szczegółowy V.1: Zwiększenie komfortu pracy czytelników

Projekt V.1.1.

BIBLIOTEKA NA KOSZYKOWEJ – MOJĄ BIBLIOTEKĄ

Zakres projektu:

Wygospodarowanie przestrzeni na pracę grupową / spotkania nieformalne dla czytelników.

Wydzielenie miejsca do odpoczynku i konsumpcji dla czytelników.

Modernizacja oświetlenia w czytelniach.

Wykorzystanie Dźwiękowego Systemu Ostrzegania do przekazywania komunikatów codziennych (powitanie i pożegnanie czytelników).

Poprawa systemu informacji wizualnej w Bibliotece, m.in. infoscreeny.

Podniesienie estetyki wnętrz .

Zakup ergonomicznych mebli.

Cel szczegółowy V.2: Biblioteka rozpoznawalna i pozytywnie kojarzona w środowisku lokalnym i krajowym

 

Projekt V.2.1.

KOSZYKOWA – TO JEST TO!

 

Zakres projektu:

Zbudowanie strategii promocji biblioteki.

Zabieganie o promocję Biblioteki w prasie, radiu, TV, Internecie – nagłaśnianie bogactwa i różnorodności zbiorów, oferowanych usług i ich jakości (także dogodnych godzin otwarcia Biblioteki).

Prowadzenie profilu Biblioteki w portalach społecznościowych – budowanie grona „przyjaciół Biblioteki”.

Opracowanie materiałów promocyjnych Biblioteki, w tym profesjonalnej prezentacji (także w języku angielskim).

Organizowanie różnych spotkań promocyjnych o zasięgu lokalnym i ogólnopolskim – z wykorzystaniem filmu o Bibliotece.

Przygotowywanie ciekawych wystaw, pokazów.

Prowadzenie konkursów (np. konkurs im. H. Skrobiszewskiej).

 

Cel szczegółowy V.3: Budowanie marki Biblioteki za granicą

 

Projekt V.2.2.

KOSZYKOWA W ŚWIECIE

Zakres projektu:

Współpraca z Eisenhower Public Library District w metropolii chicagowskiej.

Konkurs Libros Lege (polsko-amerykański konkurs głośnego czytania).

Uczestnictwo w przyznawaniu Międzynarodowej Dublińskiej Nagrody Literackiej IMPAC.

Współpraca z grupą użytkowników produktów firmy Ex Libris (w tym systemu ALEPH).

Uaktywnienie współpracy ze stowarzyszeniem LIBER – Stowarzyszeniem Europejskich Bibliotek Naukowych.

Współpraca z 8 bibliotekami Europy w ramach programu „Polska Prezydencja 2011 – Promesa” – przygotowanie wystawy  (i prezentacja w bibliotekach publicznych UE: Madryt, Paryż, Berlin, Moskwa, Londyn, Bruksela, Kopenhaga, Nikozja).

Wspólne wystawy i publikacje z bibliotekami zagranicznymi (np. planowana na 2012 r. wystawa i konferencja „Amerykańskie biblioteki prezydenckie”).

Nawiązanie kontaktów z bibliotekami norweskimi – wymiana kadry.

 

 

 

CEL STRATEGICZNY VI: MODERNIZACJA STRUKTURY  I KULTURY ORGANIZACYJNEJ BIBLIOTEKI

 

Cel szczegółowy VI.1: Dostosowanie struktury organizacyjnej do zachodzących zmian

 

Projekt VI.1.1.

ZMIANY NA LEPSZE

Zakres projektu:

Rozważenie i przygotowanie projektów zmian w bibliotece, np. stworzenie profesjonalnego działu Public Relations.

Weryfikowanie wcześniej podjętych decyzji dotyczących struktury organizacyjnej Biblioteki w celu najsprawniejszej realizacji przyjętej strategii działania.

Przygotowanie w uzgodnieniu z Organizatorem nowego regulaminu organizacyjnego Biblioteki.

 

 

Cel szczegółowy VI.2: Poprawa kultury organizacyjnej

 

Projekt IV.2.1.

KULTURA WPŁYWA NA WSZYSTKO

Zakres projektu:

Uporządkowanie i weryfikacja przyjmowanych założeń i norm funkcjonujących w bibliotece (związanych np. z atmosferą pracy, z przywództwem, wykorzystaniem czasu pracownika, wydajnością zespołu, sposobem oceny pracowników).

Podniesienie rangi artefaktów – jako przejawów kultury organizacyjnej – w hierarchii elementów istotnych dla funkcjonowania biblioteki (np. artefakty fizyczne: elementy identyfikacji wizualnej, wystrój wnętrz; artefakty behawioralne: zachowania i rytuały)

Wykłady na temat kultury organizacyjnej i jej znaczenia w pracy Biblioteki dla wszystkich pracowników Biblioteki.

CEL STRATEGICZNY VII: Przebudowa i modernizacja biblioteki 

Osiągnięcie celu będzie możliwe po uzyskaniu środków finansowych  Decyzje o ich przyznaniu  znacząco wpłyną na harmonogram wielu działań w Bibliotece.

 

---